Z pozoru pytanie brzmi absurdalnie prosto: „Mam 5 cm styroduru – ile to będzie styropianu?”. Ale tylko pozornie. W praktyce to jeden z najczęstszych błędów popełnianych przy planowaniu ociepleń, izolacji fundamentów, tarasów czy posadzek. Bo 5 cm styroduru to nie to samo, co 5 cm styropianu. I jeśli tego nie wiesz – możesz nieświadomie zaniżyć skuteczność swojej termoizolacji nawet o 40%. A potem będzie zimno. I będzie Ci źle.
Spis treści
5 cm styroduru: ile to styropianu w praktyce?
Na wstępie uporządkujmy podstawy. Styrodur to potoczna nazwa dla XPS – ekstrudowanego polistyrenu. Styropian to EPS – ekspandowany polistyren. Oba materiały wyglądają podobnie (są lekkie, białe lub kolorowe, piankowe), ale to zupełnie inne światy.
Z moich doświadczeń przy izolacjach fundamentów i tarasów wynika jasno: styrodur jest znacznie bardziej odporny na wilgoć, ma mniejszy współczynnik przewodzenia ciepła i większą wytrzymałość na ściskanie niż styropian. Co to oznacza w liczbach?
Materiał | Grubość | Lambda (W/mK) | Wartość U (przy 5 cm) |
---|---|---|---|
Styropian EPS 70 | 5 cm | 0,040 | U ≈ 0,8 W/m²K |
Styrodur XPS | 5 cm | 0,030 | U ≈ 0,6 W/m²K |
Co to znaczy dla Ciebie?
Że 5 cm styroduru odpowiada termoizolacyjnie około 6,5–7 cm styropianu EPS 70. I nie, to nie jest „niewielka różnica”. Przy większych powierzchniach lub elementach narażonych na wilgoć, różnica ta może przełożyć się na realne straty ciepła, a w konsekwencji – na realne pieniądze.
5 cm styroduru: ile to styropianu? Nie tylko ciepło się liczy
Wybrać styrodur tylko dlatego, że „lepiej izoluje” – to za mało. Tu chodzi o kompleksowy wybór pod konkretną sytuację. Bo jeśli planujesz ocieplić fundamenty lub taras nad pomieszczeniem ogrzewanym, XPS będzie nie tylko lepszy, ale wręcz konieczny. Dlaczego?
- Nie nasiąka wodą, więc nie traci właściwości izolacyjnych z czasem.
- Jest twardy i odporny na ściskanie, więc nadaje się pod wylewki, bruk, kostkę, płytki.
- Nie kruszy się i nie rozwarstwia w agresywnym środowisku gruntowym.
W praktyce: tam, gdzie wilgoć, nacisk i trwałość mają znaczenie – styrodur zawsze wygra ze styropianem, nawet jeśli musisz za niego zapłacić kilka złotych więcej za metr kwadratowy. I tak Ci się to opłaci.
Czy warto zamienić styropian na styrodur? A może odwrotnie?
Z doświadczenia powiem szczerze: nie warto kombinować z zamiennikami, jeśli nie rozumiesz, jak działa fizyka budowli. Widziałem zbyt wiele realizacji, gdzie ktoś z braku wiedzy (lub z oszczędności) zastosował styropian tam, gdzie miał być XPS – i po kilku sezonach były problemy: zawilgocenie, pękanie posadzki, mostki termiczne.
Ale uwaga – to działa też w drugą stronę. Znam ludzi, którzy do izolacji elewacji dali XPS, bo „lepszy”. Tyle że XPS nie przepuszcza pary wodnej, więc ściany przestały „oddychać” i pojawił się grzyb. Nie wszystko, co bardziej zaawansowane technologicznie, jest lepsze w każdej sytuacji.
Jak przeliczyć 5 cm styroduru na styropian krok po kroku?
Jeśli potrzebujesz to przeliczyć w praktyce, skorzystaj z prostego wzoru:
Wzór uproszczony:

Zakładając, że lambda dla XPS = 0,030 i dla EPS = 0,040:

Ale że chodzi o przeliczenie na odwrót:

Czyli jeśli chcesz osiągnąć tę samą izolacyjność co 5 cm XPS, potrzebujesz około 6,5–7 cm styropianu EPS 70.
Na zakończenie – co naprawdę ma znaczenie?
Nie grubość. Nie cena. Tylko dopasowanie materiału do funkcji, jaką ma pełnić. Styrodur to nie tylko „lepszy styropian”. To inny materiał, z innymi właściwościami – i innym zastosowaniem.
Więc jeśli zadajesz sobie pytanie „5 cm styroduru: ile to styropianu?” – to znaczy, że już jesteś o krok dalej niż wielu. Bo zadajesz pytania. A to pierwszy krok do zrobienia tego porządnie, raz i na lata.