Subit – to lepik asfaltowy, który przez okres co najmniej ostatnich dwudziestu lat ubiegłego wieku był na masową skalę stosowany w budownictwie.
Spis treści:
- Wstęp
- Co to jest subit?
- Czy subit jest szkodliwy
- Usuwanie subitu
- Czy subit jest szkodliwy po 50 latach?
- Subit. Poradnik video
Wstęp
Podstawowym składnikiem tych lepików były węglowodory aromatyczne i ich pochodne, które zawierają wysoce niebezpieczne dla zdrowia substancje. Produkt ten był jedynym ogólnie dostępnym i najpopularniejszym klejem do parkietów i był stosowany do roku 1996, kiedy to na mocy zarządzenia ministra zdrowia i opieki społecznej, został uznany za substancję szkodliwą.
Warto zwrócić uwagę, że na lepiszcza smołowe o podobnym składzie montowano w ówczesnych czasach podłogi nie tylko w Polsce, ale w prawie całej Europie. Obecnie, na podstawie regulacji zarówno krajowych jak i unijnych, stosowanie podobnych produktów wyeliminowano (jak w Polsce) lub znacząco ograniczono.
Co to jest subit?
Subit jest to nazwa handlowa produktu będącego mieszaniną asfaltów, wypełniaczy w postaci mączki lub włókien, a także plastyfikatorów i rozpuszczalników. Produkt ten w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX wieku stosowany był w budownictwie do przyklejania deszczułek podłogowych i parkietów. Wyrób ten był sprzedawany jako Subit 83, a później Subit 91.
Pierwszy z produktów został dopuszczony przez Państwowy Zakład Higieny do stosowania w budownictwie, pod warunkiem przestrzegania rygoru oddania do użytkowania pomieszczeń w których został użyty, nie wcześniej niż po okresie czterech tygodni od zastosowania. Wynikało to z faktu, że stosowanie subitu powodowało wystąpienie przemijającego zanieczyszczenia powietrza węglowodorami aromatycznymi i alifatycznymi. Nowszy wyrób, czyli Subit 91, o nieco innym składzie, pozwolił na wyeliminowanie zanieczyszczenia powietrza węglowodorami aromatycznymi oraz skrócenie czasu wymaganego do odparowania rozpuszczalnika.
Czy subit jest szkodliwy?
Pomimo, że stosowanie subitu, było zgodne z ówczesnymi przepisami sanitarnymi, środek ten jest obecnie uznawany za wysoce szkodliwy dla zdrowia. Produkty, które pochodzą z przeróbki węgla, mogą bowiem powodować emisję szkodliwych związków organicznych do powietrza wewnątrz pomieszczeń w których zostały zastosowane. Pomimo, że poziom tej emisji z czasem maleje, jednak nie zanika do poziomu neutralności, jak uważano pierwotnie.
Po dokonaniu szeregu badań w zakresie wpływu produktów pochodzących z przeróbki węgla na jakość powietrza, stwierdzono jednoznacznie ich szkodliwość. Dlatego też aktualnie zastosowanie tego typu produktów wewnątrz budynków jest niedopuszczalne.
W skład subitu wchodził m.in. benzopiren, który, na podstawie badań, został uznany za przyczynę ponad 20 chorób. Ma negatywny wpływ na takie organy jak płuca, gardło, krtań, jama ustna, wątroba, trzustka. Wpływa też w dużym stopniu na różne alergie i stany zapalne.
Zdarza się, że w wyniku rozszczelnienia się paneli lub parkietów może dochodzić do wystąpienia obcego, swoistego zapachu chemicznego w mieszkaniach. Świadczy to jednoznacznie o emisji szkodliwych związków organicznych.
Usuwanie subitu
W momencie stwierdzenia występowania substancji pochodzących z przeróbki węgla wewnątrz pomieszczeń mieszkalnych, biurowych lub oświatowych, zalecane jest przeprowadzenie remontu podłóg.
Stosuje się dwie metody usuwania subitu. Pierwsza to metoda chemiczna, która polega na zastosowaniu specjalnego rozpuszczalnika rozpuszczającego subit. Jest ona jednak dość uciążliwa i może pozostawić ślady w postaci częściowego wniknięcia użytego rozpuszczalnika w posadzkę.
Druga metoda – mechaniczna – pozwala na całkowite pozbycie się toksycznej substancji z powierzchni podłogi poprzez frezowanie do betonu lub szlifowanie. Praca taka wymaga dobrego zabezpieczenia się przed pyłem. Konieczny jest do niej profesjonalny kombinezon oraz maseczka z filtrem substancji toksycznych. Dlatego też najbezpieczniej jest powierzyć taką pracę wyspecjalizowanej ekipie.
Dzięki użyciu specjalistycznego sprzętu, w tym odkurzacza przemysłowego, istnieje możliwość usunięcia subitu metodą bezpyłową. Pył zaś, który zostanie uzyskany w procesie mechanicznego usuwania, powinien zostać poddany utylizacji.
Czy subit jest szkodliwy po 50 latach?
Subit jest szkodliwy bez względu na to, ile czasu minęło od jego położenia. Zawiera on substancje toksyczne, które uwalniają się do środowiska nieustannie, choć możliwe, że z malejącą intensywnością. Jednak ta malejąca intensywność emisji nie oznacza, że jeśli uzyskamy wiedzę o zastosowaniu subitu w naszym mieszkaniu pięćdziesiąt lat po fakcie, można ten fakt zbagatelizować.
Obecny poziom wiedzy jednoznacznie określa subit jako produkt trujący i toksyczny. Co prawda nie zagraża on bezpośrednio życiu, jednak bez wątpienia wpływa na jego jakość i sprzyja zachorowalności na choroby układu oddechowego i inne.
O ważności eliminowania ze środowiska w którym przebywamy substancji pochodzących z przeróbki węgla, niech świadczą choćby obecnie obowiązujące regulacje mówiące, że właściwy inspektor sanitarny, we współpracy z lokalnym nadzorem budowlanym, może wydać decyzję nakazującą zarządcy, właścicielowi lub administratorowi budynku, w którym stwierdzono zastosowanie subitu, jego usunięcie.
Subit [VIDEO Poradnik]
Kluczowe wnioski
Subit to lepik asfaltowy, który był masowo stosowany w budownictwie w latach 80 i 90 XX wieku do klejenia deszczułek podłogowych i parkietów. Składnikami tego produktu były węglowodory aromatyczne i ich pochodne, które są obecnie uważane za wysoce szkodliwe dla zdrowia. Obecnie, na podstawie regulacji krajowych i unijnych, stosowanie podobnych produktów zostało znacząco ograniczone lub całkowicie wyeliminowane. Warto również zwrócić uwagę, że produkty tego typu były stosowane nie tylko w Polsce, ale w prawie całej Europie.
/ ostatnia zmiana: 27/01/23